شیر پروانهای (Butterfly Valve) یکی از انواع پرکاربرد شیرهای صنعتی است که در سیستمهای لولهکشی برای کنترل و قطع و وصل جریان سیالات به کار میرود. این نوع شیر به دلیل طراحی ساده، سبک و قابلیت عملکرد سریع، در صنایع مختلف از جمله نفت، گاز، آب و فاضلاب، شیمیایی و پتروشیمی کاربرد فراوانی دارد. در این مقاله، به تعریف شیر پروانهای، انواع آن و همچنین معرفی ۵ برند معروف شیر پروانهای در بازار میپردازیم.
شیر پروانهای چیست؟
شیر پروانهای دارای یک دیسک گرد است که حول محور خود درون بدنه شیر میچرخد و با حرکت آن، جریان سیال باز یا بسته میشود. این دیسک به صورت عمودی در وسط شیر قرار میگیرد و به وسیله یک میله به عملگر متصل است. با چرخش این میله (به کمک اهرم یا عملگر)، دیسک نیز میچرخد و جریان سیال تنظیم میشود. مهمترین ویژگیهای این شیر، طراحی ساده، وزن کم، و عملکرد سریع است که باعث شده استفاده از آن در سیستمهای مختلف محبوب باشد.
شیرهای پروانه ای به گونه ای طراحی شده اند که سبک وزن، جمع و جور و کارکرد آسانی داشته باشند، که باعث محبوبیت آن ها در بسیاری از صنایع شده است. آنها اغلب در سیستم های HVAC، تصفیه خانه های آب، کارخانه های فرآوری شیمیایی و تاسیسات تولید برق استفاده می شوند.
اجزای شیر پروانه ای
شیرهای پروانه ای از چندین جزء کلیدی تشکیل شده اند:
- بدنه سوپاپ: ساختار بیرونی اصلی شیر که اجزای داخلی را در خود جای می دهد. این شیر را به مکانیزم عملکرد خارجی که دیسک را به حرکت در می آورد و به سیستم لوله کشی متصل می کند.
- دیسک: همچنین به عنوان “پروانه” شناخته می شود، این دیسک با چرخش عمود بر جهت جریان، جریان را کنترل می کند.
- شفت: میله ای که محرک را به دیسک متصل می کند و حرکت چرخشی آن را تسهیل می کند.
- Seat: سطح آب بندی که در آن دیسک برای جلوگیری از نشتی در تماس است.
- محرک: مکانیزمی که وظیفه عملکرد شیر (دستی، الکتریکی، پنوماتیکی یا هیدرولیکی) را بر عهده دارد.
انواع شیر پروانهای
شیرهای پروانهای بر اساس نوع اتصال، جنس بدنه و روش عملکرد به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. در ادامه به معرفی انواع اصلی این شیرها که جمله شیرالات صنعتی محسوب می شوند، میپردازیم:
شیر پروانهای لاگ (Lug)
این مدل دارای پیچهایی در بدنه خود است که به لولهها متصل میشود. این نوع شیر به دلیل قابلیت جداسازی یک طرف لوله بدون نیاز به توقف کل سیستم، بسیار مناسب برای تعمیرات است.
شیر پروانه ای لاگ دار در اطراف بدنه دارای حفرههایی برای اتصال به خطوط لوله به وسیله پیچ و مهره است این نوع شیر بیشتر برای سیستمهای فشار بالا طراحی شده است. شیر پروانه ای لاگدار آببندی بهتری نسبت به شیر ویفری دارد.
شیر پروانهای ویفری (Wafer)
این نوع شیر بدون استفاده از پیچهای اضافی در بین فلنجهای لوله قرار میگیرد و نصب آن سریع و آسان است. مناسب برای کاربردهایی است که نیاز به فضای کم و نصب سریع دارند.
بیشتر شیرهای پروانهای ویفری معمولا با دو یا چهار سوراخ بدون رزوه طراحی شدهاند که مابین دو فلنج در خطوط لولهکشی نصب میشوند. هنگام استفاده از شیر ویفری، از یک پیچ یا میله رزوهدار استفاده میشود که مستقیما از دو فلنج شیر عبور کرده و شیر را در جای خود ثابت نگاه میدارد. هدف استفاده از شیر پروانه ای ویفری، افزایش آببندی جهت مقاومت در برابر اختلاف فشار دو سمت جریان سیال است.
می توانید سایر محصولات شیرالات صنعتی دویار ترکیه را که در انرژی تهویه به فروش می رسد، مشاهده نمایید.
شیر پروانهای فلنجدار (Flanged)
این نوع شیر با فلنجهایی که در دو طرف آن قرار دارد به لولهها متصل میشود و معمولاً برای فشارهای بالاتر و سیستمهای صنعتی سنگین استفاده میشود.
شیر پروانهای با عملگر دستی یا اهرمی
این نوع شیر دارای اهرمی است که به صورت دستی باز و بسته میشود. بیشتر برای سیستمهای کوچک و فشار پایین استفاده میشود.
عملگر اهرمی سادهترین نوع عملگر نصب شده روی شیرهای پروانهای میباشد. شیر پروانه ای اهرمی دارای دسته ساده و متحرک بوده که با چرخاندن دسته متحرک میتوان شفت متصل به دیسک را به راحتی تا ۹۰ درجه چرخاند و به سیال اجازه عبور داد.
شیر پروانهای با عملگر پنوماتیکی یا برقی
این شیرها به کمک نیروی پنوماتیکی یا الکتریکی کنترل میشوند و معمولاً در سیستمهای بزرگتر و صنعتی به کار میروند.
کاربردهای شیر پروانهای
شیرهای پروانهای در طیف گستردهای از صنایع استفاده میشوند. برخی از مهمترین کاربردهای این شیر عبارتند از:
- صنایع آب و فاضلاب: کنترل جریان آب و مایعات در شبکههای انتقال آب و فاضلاب
- صنایع نفت و گاز: مدیریت و کنترل جریان سیالات نفتی و گازی
- صنایع شیمیایی: تنظیم جریان مواد شیمیایی و سیالات خورنده
- تأسیسات حرارتی و برودتی: کنترل جریان آب گرم، سرد و بخار در سیستمهای HVAC
- صنایع غذایی و دارویی: استفاده از انواع خاصی از شیرهای پروانهای به دلیل ساختار ساده و بهداشتی
از دیگر شیرالات صنعتی ، شیرتوپی است که در مقاله شیر توپی چیست؟ کاربرد و انواع آن به معرفی آن پرداخته ایم
معرفی و مقایسه ۵ برند معروف شیر پروانهای
در بازار ایران و جهان، چندین برند معتبر در زمینه تولید شیر پروانهای فعالیت میکنند که هر کدام ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند. در ادامه ۵ برند معروف را معرفی و در یک جدول مقایسه میکنیم.
1- شیر پروانه ای برند KSB
برند KSB یکی از معتبرترین تولیدکنندگان شیرهای صنعتی از جمله شیر پروانهای است. این برند به دلیل کیفیت بالای محصولات و استفاده از مواد اولیه مقاوم مانند فولاد ضد زنگ، در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد فراوانی دارد. عملگرهای دستی و پنوماتیکی در این برند موجود هستند که به کاربران اجازه میدهد انتخاب مناسبی برای شرایط مختلف داشته باشند. البته، قیمت این محصولات به نسبت دیگر برندها بالاتر است.
می توانید سایر محصولات شیرالات صنعتی KSB آلمان را که در انرژی تهویه به فروش می رسد، مشاهده نمایید.
2- شیر پروانه ای برند سامسون
برند سامسون یکی از تولیدکنندگان معروف شیر پروانهای در ایران است که به دلیل استفاده از چدن و فولاد در بدنه، مقاومت خوبی دارد. این برند به ویژه در صنایع آب و فاضلاب و نفت کاربرد زیادی دارد و محصولاتش به دلیل قیمت مناسب و نصب آسان، بسیار پرطرفدار است. با این حال، محصولات سامسون در سایزهای محدودی عرضه میشوند.
3- شیر پروانه ای برند مهرگان
برند مهرگان یکی از برندهای اقتصادی در زمینه تولید شیرهای پروانهای است. محصولات این برند از چدن و فولاد ساخته شدهاند و قیمت مناسبی دارند. شیرهای پروانهای مهرگان بیشتر در صنایع نفت، گاز و آب کاربرد دارند و برای کاربرانی که به دنبال محصولی اقتصادی هستند، گزینه مناسبی است. البته طراحی این شیرها نسبت به سایر برندها سادهتر است.
4- شیر پروانه ای برند آریا صنعت
برند آریا صنعت به دلیل تولید شیرهای پروانهای با کیفیت بالا و عملکرد دقیق شناخته شده است. محصولات این برند از فولاد ضد زنگ ساخته میشوند و عملگرهای برقی و پنوماتیکی دارند که برای صنایع پتروشیمی و نفت بسیار مناسب هستند. قیمت محصولات آریا صنعت نسبت به دیگر برندها بالاتر است، اما به دلیل کیفیت ساخت بالا و کارکرد دقیق، ارزش خرید بالایی دارند.
5- شیر پروانه ای برند باترفلای
برند باترفلای یکی دیگر از برندهای مطرح در زمینه تولید شیرهای پروانهای است. این برند از فولاد و چدن در ساخت محصولات خود استفاده میکند و محصولاتش دارای عملگرهای دستی و برقی هستند. باترفلای به دلیل مقاومت در برابر فشار بالا، در صنایع شیمیایی و صنعتی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. این برند نیز به دلیل محدودیت در تنوع عملگرها، کمتر در محیطهای پیچیده مورد استفاده قرار میگیرد.
جدول مقایسه ۵ برند معروف شیر پروانهای
برند |
جنس بدنه |
نوع عملگر |
کاربردها |
مزایا |
قیمت |
KSB |
فولاد ضد زنگ | دستی و پنوماتیکی | صنایع نفت و گاز و شیمیایی | دوام بالا، مقاومت در برابر خورندگی | بالا |
سامسون |
چدن و فولاد | دستی و برقی | صنایع آب و فاضلاب ، نفت | نصب آسان و قیمت مناسب |
متوسط |
مهرگان |
چدن و فولاد | دستی و پنو ماتیکی | صنایع نفت ، گاز و آب | قیمت اقتصادی و کیفیت مناسب |
پایین |
آریا صنعت |
فولاد ضد زنگ | برقی و پنوماتیکی | صنایع پتروشیمی و نفت | کیفیت ساخت بالا و کارکرد دقیق |
بالا |
باترفلای | فولاد و چدن | دستی و برقی | صنایع شیمیایی و صنعتی | مقاومت در برابر فشار بالا |
متوسط |
خرید شیر پروانه ای از نمایندگی رسمی و معتبر- انرژی تهویه پردیس
انرژی تهویه پردیس علاوه بر نمایندگی رسمی شیرالات صنعتی KSB که شیر پروانه ای هم جزو آن محسوب می شود، دارای نمایندگی دویار Duyar ترکیه در شیرالات صنعتی می باشد. و از این رو لطفا جهت استعلام قیمت خرید، دریافت مشخصات فنی و دانلود کاتالوگ با ما در تماس باشید.
02188316724-30 (انرژی تهویه پردیس)
بدون دیدگاه